Ως γιγάντιος πλανήτης, ο Δίας φτάνει τα πάντα στα άκρα. Ακόμα και ο καιρός. Μια άγρια καταιγίδα που μαίνεται στις κορυφές των σύννεφων έχει εκπλήξει τους επιστήμονες: αναδεύει υλικό που βρισκόταν πιο βαθιά στην ατμόσφαιρα του πλανήτη. Και υπάρχουν ενδείξεις ότι τα αεριωθούμενα ρεύματα του πλανήτη παράγονται από τη δική του θερμότητα, και όχι μόνο από τον Ήλιο.
Ακόμη και στο μικρότερο τηλεσκόπιο, είναι εύκολο να δεις τις ευδιάκριτες ατμοσφαιρικές ζώνες που απλώνονται γύρω από τον πλανήτη, σαν μια σειρά από λωρίδες. Οι ισχυρότεροι άνεμοι στον πλανήτη είναι στα βόρεια γεωγραφικά πλάτη του Δία. Εδώ οι άνεμοι μπορούν να ουρλιάζουν με 600 χλμ. την ώρα (370 μίλια την ώρα).
Αλλά οι αστρονόμοι πάντα αναρωτιόντουσαν τι οδηγεί αυτές τις καταιγίδες; Είναι ενέργεια από τον Ήλιο, ή είναι η θερμότητα του ίδιου του πλανήτη που δέχεται τα ισχυρά αεριωθούμενα ρεύματα που οδηγούν τους ανέμους στον Δία.
Τον Μάρτιο του 2007, πολλά τηλεσκόπια κατέλαβαν μια σπάνια ατμοσφαιρική έκρηξη, όπου δύο ολοκαίνουργιες καταιγίδες εμφανίστηκαν στις κορυφές των σύννεφων του πλανήτη.
Το γεγονός καταγράφηκε τόσο καλά επειδή συνέπεσε με την πτήση του διαστημικού σκάφους New Horizons με τον Δία. Πολλά τηλεσκόπια, συμπεριλαμβανομένου του Hubble, του Υπέρυθρου Τηλεσκοπίου της NASA, και ενός δικτύου μικρότερων τηλεσκοπίων σε όλο τον κόσμο έκαναν υποστηρικτικές παρατηρήσεις του Δία.
Μια διεθνής ομάδα με συντονιστή τον AgustÃn Sánchez-Lavega από το Universidad del PaÃs Vasco στην Ισπανία παρουσίασε τα ευρήματά της σχετικά με αυτό το γεγονός στο τεύχος της 24ης Ιανουαρίου του περιοδικού Nature.
«Τυχαία, καταγράψαμε την έναρξη της αναταραχής με το Hubble, ενώ παρακολουθούσαμε τον πλανήτη για να υποστηρίξουμε τις παρατηρήσεις του Δία από τους Νέους Ορίζοντες στη διαδρομή του προς τον Πλούτωνα. Είδαμε την καταιγίδα να μεγαλώνει γρήγορα από την αρχή της, από περίπου 400 χιλιόμετρα σε μέγεθος άνω των 2.000 χιλιομέτρων σε λιγότερο από μία ημέρα», δήλωσε ο Sánchez-Lavega.
Με τις καταιγίδες, οι ερευνητές παρατήρησαν φωτεινά νέφη υλικού. Οι νεοσυσταθείσες καταιγίδες τράβηξαν τεράστιες ποσότητες πάγου και νερού αμμωνίας από βαθιά κάτω και το ώθησαν 30 χλμ. (20 μίλια) πάνω από τις κορυφές των νεφών – ψηλότερα από οποιοδήποτε άλλο μέρος στον πλανήτη.
Με τη μοντελοποίηση του γεγονότος, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι παρατηρήσεις τους υποστήριξαν τη θεωρία ότι τα ρεύματα πίδακα του Δία, που τροφοδοτούν τα συστήματα καταιγίδας, προέρχονται από πολύ βαθύτερα μέσα στον πλανήτη. Εδώ στη Γη, η ακτινοβολία από τον Ήλιο θερμαίνει την υψηλή ατμόσφαιρα και ενεργοποιεί τα ρεύματα πίδακα. Αλλά στον Δία, φαίνεται ότι η θερμότητα του ίδιου του πλανήτη οδηγεί αυτά τα ρεύματα πίδακα και όχι το ηλιακό φως που δέχεται.
Αρχική πηγή: Δελτίο ειδήσεων NASA/JPL